Is detentie reden voor ontslag

Vorige maand werden mij de volgende vragen voorgelegd in verband met voorarrest van een medewerker.

Mogen wij hem ontslaan
Moeten wij hem weer toelaten tot zijn functie
Mogen wij voorwaarden verbinden aan zijn terugkomst

Feiten

Een 32-jarige man, als productiemedewerker in dienst op basis van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Medewerker is de week daarvoor in het weekend bij een mishandeling betrokken geweest en zit sinds die tijd in voorarrest.

Rechtspraak

Al in 2010 is door de Hoge Raad beslist (1) dat werkverzuim als gevolg van een onherroepelijke strafrechtelijke veroordeling, in beginsel geen reden is voor ontslag.
“In beginsel”, geeft enige ruimte voor bijzondere omstandigheden.

Recent werd door de kantonrechter te Tilburg in een vergelijkbare situatie vonnis (2) gewezen.
Daarbij was door de werkgever in het ontbindingsverzoek arbeidsovereenkomst, onder meer een beroep gedaan op de H grond ( art 7:669lid 3-h BW), bedoeld voor bijzondere gevallen zoals detentie en illegaliteit.
De kantonrechter overwoog daarbij het volgende:

1. Voorlopige hechtenis kan niet gelijkgesteld worden met detentie nu detentie gebaseerd is op een strafrechtelijke veroordeling en een voorlopige hechtenis niet.
2. Het enkele feit dat de werknemer vanwege verdenking van een strafbaar feit en de daaruit voortvloeiende voorlopige hechtenis werk verzuimt, is op zichzelf nog geen grond voor ontbinding. Bij de vaststelling van de arbeidsrechtelijke positie van een strafrechtelijk verdachte werknemer, speelt in het arbeidsrecht de “onschuldpresumptie”. Dit is het grondbeginsel van het strafrecht dat bepaalt dat een ieder onschuldig is tot het tegendeel is bewezen.

Om te komen tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst, zullen aanvullende gronden aangevoerd moeten worden, zoals:

• Verlies vertrouwen
• Waar heeft het strafbare feit plaatsgevonden, op het werk of tijdens privétijd;
• Is er een verband tussen het strafbare feit en het werk
• Is werkgeefster door het strafbare feit in de publiciteit betrokken geraakt;
• Heeft zij klanten verloren.

1. HR, 17-12-2010; ECLI:NL:HR2010:BO1812
2. Ktr Tilburg, 30-08-2016, ECLI:NL:RBZWB:2016:5505

Commentaar

Voormelde uitspraken maken duidelijk dat een voorlopige hechtenis wegens een strafrechtelijke verdenking gepleegd in de eigen tijd, geen reden is voor ontslag, laat staan voor ontslag op staande voet. In principe moet de werknemer dus weer toegelaten worden tot zijn werk / functie en mogen er geen voorwaarden worden verbonden aan zijn terugkomst.
Eerst moeten de feiten door een strafrechtelijk vonnis zijn bewezen.
 Zelfs geldt dit wanneer de veroordeling door de lagere rechter reeds heeft plaatsgevonden, maar hoger beroep nog openstaat.
Afhankelijk van aanvullende feiten en omstandigheden, zoals de ernst van de feiten en betrokkenheid van de onderneming/werkgever, door bijvoorbeeld publiciteit/klantschade, is een ontbinding van de arbeidsovereenkomst mogelijk.

Stopzetting van de loonbetaling tijdens de voorlopige hechtenis, is natuurlijk wel toegestaan.
De werknemer kan immers door een omstandigheid welke in de risicosfeer van de werknemer valt niet zijn arbeid verrichten.

Het ligt op de weg van de werkgever om daar waar een strafrechtelijk onderzoek en naderhand een strafrechtelijke veroordeling onrust op de werkvloer veroorzaakt, een bemiddelende en ook voorlichtende rol als werkgever te spelen teneinde het ontstaan van mogelijke vooroordelen tegen te gaan.

Het bovenstaande geldt natuurlijk niet wanneer sprake is van een voorlopige hechtenis wegens een strafrechtelijke verdenking gepleegd op het werk.

Mr.D.K.(Karst)Kalma
kalma@trompadvocatuur.nl

November 2016